Met heel je hart zorgen voor iemand die dat zelf niet kan

Susan is pedagogisch medewerker en begeleidt als groepsleider cliënten die een geestelijke en/of lichamelijke beperking hebben – een heel specifieke doelgroep in de zorg. Misschien heb je er wel eens over nagedacht of dit ook iets voor jou zou zijn, maar weet je niet precies wat het inhoudt en wat er van je wordt verwacht. Of vind je het gewoon leuk om te lezen wat een andere zorgprofessional over haar beroep te vertellen heeft. 

Even voorstellen
“Mijn naam is Susan Vegter. Ik ben 44 jaar, getrouwd en heb twee kinderen van 19 en 16. Inmiddels woon ik al bijna 20 jaar in Nederland, maar mijn roots liggen in Zuid-Afrika. Toen ik naar Nederland kwam, sprak ik de taal nog niet goed en moest ik inburgeren. En dan wil je natuurlijk graag een keer aan het werk. Ik had een achtergrond in de communicatie en journalistiek, maar ben via de gemeente SPW3 gaan doen. Met dat diploma op zak ging ik de kinderopvang in. In 2011 kwam ik via Care4Flex in de ouderenzorg terecht. Daarna ging ik aan het werk op speciale groepen. En dat bleek échte liefde te zijn!”

Mooi en dankbaar beroep
“Het is niet alleen de een-op-een zorg die mij trekt, maar ook dat je met heel je hart iets doet voor iemand die dat zelf niet kan. Niet primair om geld mee te verdienen, maar omdat je dit met je hele ziel en zaligheid wil doen. En dat voelen cliënten. Heb je zelf een slechte dag, dan zet je dit aan de kant. Dat doe je gewoon, want cliënten zijn zo kwetsbaar. Als je ziet dat ze blij en tevreden zijn, en van ouders hoort dat hun kinderen gelukkig zijn, dan weet je waar je het allemaal voor doet. Dat geeft erg veel voldoening. 

In deze tijd zie je dat liefde tussen mensen en dankbaarheid verdwijnt uit de maatschappij. In dit werk zie je hoeveel liefde je eigenlijk te geven hebt. En leer je wat dankbaarheid is. Het zou goed zijn als de regering jongeren leuke leertrajecten biedt. En het aantrekkelijk maakt om dit soort werk te doen.”

Groepsleider
“In mijn vaste baan werk ik met kinderen en jongeren tussen de 12 en 27 jaar. Zij vertonen moeilijk gedrag, zijn gehandicapt en hebben een laag niveau. De oudsten ogen volwassen, maar zijn eigenlijk nog kinderen. Met picto’s maken we hun dagindeling inzichtelijk. Dat is heel belangrijk voor ze, ook om te zien wie er dienst heeft.

Een-op-een begeleiding is intensief. De ene cliënt krijgt bijvoorbeeld drinken met verdikkingsmiddel, de ander kan moeilijk lopen of heeft de hele dag een luier om. Met het team helpen we ze de dag door. Wassen, aankleden, eten, activiteiten doen, naar bed brengen en voorlezen, etc. Sommigen gaan naar een dagbesteding, of in het weekend naar huis. 

Er is veel app-contact met ouders. Of ze bellen even met hun kind. Ouders willen precies weten hoe het met ze gaat. Daarom moet je goed observeren, nauwkeurig rapporteren en een gedegen administratie bijhouden. 

Het is handig als je kunt improviseren, en rustig en geduldig blijft. Want je weet nooit wat er tijdens jouw dienst gaat gebeuren. Bij onveilige situaties moeten jij en je collega’s onvoorwaardelijk op elkaar kunnen rekenen. Creatief zijn is ook belangrijk, want je probeert altijd weer een ingang te vinden om contact te krijgen met een cliënt.”

Care4 Group
“Naast mijn vaste baan werk ik via Care4Flex acht uur per maand als uitzendkracht. In eerste instantie op allerlei groepen, maar nu op een vaste groep met een vast team. Ze bellen als ze weer een dienst voor me hebben. Naast die leuke diensten biedt Care4Flex handige en interessante cursussen, zoals over ogen en oren druppelen of steunkousen.”

Bijzondere cliënten
“In mijn huidige job heb ik een cliënt die me direct raakte. Met hem heb ik een enorme klik, ook met zijn ouders. Zijn aandachtsboog is kort, en hij heeft vaak psychoses. Dat maakt het niet makkelijk om met hem om te gaan en echt contact te krijgen. De dag valt of staat met zijn bereidwilligheid om mee te werken. Alles moet je afstemmen. Of hij uit bed wil komen, zijn medicatie wil innemen, zich wil douchen en aankleden... Neemt hij zijn medicatie niet, dan krijgt hij een psychose en gaat hij schelden en met dingen gooien. Of hij loopt weg. 

Hij heeft een-op-een verzorging nodig, dus je moet er constant voor hem zijn. Is hij rustig, dan ga je bijvoorbeeld even wandelen. Maar hij is snel moe en ligt veel op bed. Soms heeft hij geen eetlust. Dan probeer je uit te vinden wat er loos is. Zijn medicatie of stemming? Zit er iets anders dwars? Het geeft mij voldoening als hij lekker meewerkt en de dag redelijk soepel verloopt.”

Dagelijkse uitdagingen
“De problematiek van cliënten kan divers zijn. Naast hun lichamelijke en/of geestelijke beperkingen liggen er ook andere uitdagingen waar je ook mee te maken krijgt. Denk bijvoorbeeld aan drugsgebruik, seksueel misbruik of criminaliteit. Ook kan het best een uitdaging zijn om duidelijke grenzen te stellen en pittige cliënten aan te spreken op hun gedrag. Door de complexiteit van cliënten wordt al snel afgeweken van het dagprogramma. Dat maakt geen dag hetzelfde. Het werkt fijn als je een cliënt al kent. Dan hoef je niet meer aan elkaar te wennen.”

Uitdagingen coronatijd
“Deze tijd is lastig. Vooral in het begin. Cliënten zijn kwetsbaar en hebben je echt nodig. Ze kunnen kwijlen en willen je knuffelen en kussen, en mondmaskers worden afgetrokken. Dat kun je niet voorkomen. Je kunt jezelf dus niet echt goed beschermen. Als een cliënt bang is voor mondmaskers, dan doen we die niet op. En is een cliënt doof, dan kun je er door het mondmasker nog minder goed mee communiceren. Gelukkig werd er niemand ziek, maar lastig was het wel. Het was werken op hoop van zegen. 

Nu zijn we er meer aan gewend. Is een cliënt ziek, dan dragen we wel volledig beschermende kleding. Gelukkig hebben we nog geen coronageval meegemaakt. Als dat toch gebeurt, ben ik er wel een beetje bang voor. Ik ben altijd weer blij als ik een appje krijg dat iemand geen corona heeft.”